طی سالهای اخیر، آگاهی مردم جهان از مسائل زیستمحیطی و نقش بشر در تغییرات آبوهوایی، بیشتر شده است. وسایل نقلیه الکتریکی راهحلی برای همه مشکلات آلودگی ناشی از خودروهای احتراقی نیستند؛ اما میتوانند بهکاهش انتشار گازهای گلخانهای کمک کنند. مانند بسیاری از اختراعات بشر، فناوری مرتبط با خودروهای تمامبرقی دارای مزایا و معایبی است.
آمریکا در مقایسه با اروپا
ایالاتمتحده در میان اقتصادهای بزرگی که صنعتخودرو در آنها محرک اصلی محسوب میشود، جایگاه مهمی دارد. رشد خودروهای برقی در این منطقه نسبت به اروپاییها کند بوده و بخش الکتریکی را بهیک بازیگر کوچک در صنعت آمریکا تنزل داده است.
با توجه بهظهور تسلا و سرمایهگذاری غولهای صنعتی مثل فورد و جنرالموتورز بر مدلهای برقی، انتظار میرفت امروز بخش بزرگی از بازار آمریکا در اختیار خودروهای الکتریکی قرار گیرد؛ اما چنین نشد.
براساس آمار رسمی، تعداد خودروهای بنزینی و هیبرید فروختهشده در آمریکا برای سال ۲۰۲۳، حدود ۱۲ برابر مدلهای تمامالکتریکی بوده است.
بسیاری از کارشناسان انتظار داشتند محصولات برقی بازار آمریکا، ۱۵ تا ۲۰ درصد فروش این کشور را تا سال ۲۰۲۳ کسب کنند؛ اما امروزه این میزان، حدود ۸ درصد است.
زیرساختهایی که هنوز آماده نیست
از نظر تجاری، شاسیبلندها و پیکاپهای مدرن در آمریکا بهبلوغ رسیدند. نیاز بهفضای بار زیاد، کابین بزرگ و توانایی عبور از مسیرهای روستایی در خارج از شهرها، برای مشتریان آمریکایی همواره مهم بوده است. مردم این ناحیه همهچیز را بزرگ دوست دارند و این برای اسببخار نیز صدق میکند.
داشتن یک وسیلهنقلیه پهنپیکر با قدرت زیاد لزوما بهمعنای سریع رفتن نیست؛ بلکه صرفا برای طی کردن مسافتهای طولانی بدون نگرانی است. به این ترتیب، هیچ کشور دیگری در جهان، مشابه آمریکا با خودروهای بزرگ مواجه نیست. با بررسی اعداد، میبینیم که میانگین وزن یک SUV در ایالاتمتحده در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰۰۰ پوند معادل ۲۳۰۰ کیلوگرم است. طبیعتا وانتها همراه بار، سنگینتر هستند.
این شرایط، نیاز بهسوخت را افزایش میدهد. از سوی دیگر، منابع عظیم انرژی موجود در ایالاتمتحده بهمصرفکنندگان این امکان را میدهد که بدون نگرانی در مورد پر کردن باک، سفر کنند.
اقتصاد آمریکا برای تامین سوخت با قیمت مناسب (نسبت بهدیگر نقاط جهان) مشکلی ندارد و حتی تولیدکننده نفت نیز محسوب میشود. بههمین دلیل خودروهای عضلانی، سوپراسپرت، پیکاپ و خودروهای شاسیبلند در ایالاتمتحده بیش از هر جای دیگری پرتقاضا هستند. در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۸ درصد کل شاسیبلندهای دنیا در آمریکا تحویل خریداران شده است.
عجیبتر اینکه، ۸۴ درصد وانتهای جهان، بهمشتریان آمریکایی فروخته میشوند. جمع این عدد با وانتسواران کانادایی، ۹۷ درصد بازار پیکاپ جهان را در اختیار آمریکا و کانادا نشان میدهد.
برای آمریکا، مهاجرت از سوختهای فسیلی به برق، هم از نظر فیزیکی و هم از نظر فرهنگی، زمان میبرد. نصب یک زیرساخت شارژ قابل اعتماد برای پوشش همه مناطق، تلاشی چندساله خواهد بود. فراتر از این موارد، جلب رضایت رانندگان برای استفاده از پیشرانههای الکتریکی است.
تمایل شهروندان برای مراجعه به پمپبنزین
میزان دسترسی بهمنابع انرژی تاثیر مستقیم بر قیمت سوخت دارد. در آمریکا هزینههای بنزین و گازوئیل بسیار پایینتر از اروپا است. بهعنوان مثال در فرانسه، میانگین قیمت هر لیتر بنزین در سال ۲۰۲۳ حدود ۲ دلار بود؛ اما این رقم در ایالاتمتحده، یک دلار را نشان میدهد. در میان کشورهای مهم از نظر بازار خودرو جهان، روسیه، عربستان و امارات، تنها مناطقی هستند که سوخت (بنزین یا گازوئیل) ارزانتر از آمریکا دارند. در تمام کشورهای آمریکای جنوبی و اروپا، بهعلاوه هند و چین و استرالیا، فراوردههای نفتی مورد نیاز خودرو، گرانتر از آمریکاست. استرالیا، ژاپن و کرهجنوبی از معدود کشورهای صنعتی محسوب میشوند که بنزین لیتری یک تا 2/1 دلار را مشابه آمریکا برای مردم فراهم میکنند.
تقابل با گزینههای چینی
در نتیجه رشد صنعتی چین و برنامههای توسعه آن برای بازار جهانی، دولت ایالاتمتحده اقداماتی را برای ترویج تولید بومی انجام داده است. با وجود فواید این قوانین برای اقتصاد آمریکا، این مقررات میتواند اثرات منفی بر تولیدکنندگان باتری و خودروهای برقی داشته باشد. با تلاش برای حذف چین از معادله تولید باتری و لوازم مرتبط با پیشرانه برقی، شرکتهایی مثل تسلا، جنرالموتورز، فورد و کرایسلر (زیرمجموعه استلانتیس)، برای ساخت محصولات بهصورت محلی با چالش مواجه هستند. بهبیان سادهتر، تولید خودرو برقی با ۱۰۰ درصد قطعات آمریکایی، توجیه اقتصادی ندارد.
فراتر از سیاست
شهروندان ایالاتمتحده در حال آماده شدن برای کمپین انتخاباتی هستند که رئیسجمهور بعدی را تعیین میکند. در نبرد احتمالی دونالد ترامپ -جو بایدن، خودروهای الکتریکی قرار است بهموضوعی کلیدی در رقابت برای کاخ سفید تبدیل شود. از یک سو، دولت فعلی علاقهمند برقیسازی در صنعتخودرو آمریکاست؛ اما ترامپ توسعه الکتریکیها را بیهوده میداند.
همین موضوع سبب شده است خودروسازان آمریکا، سرمایهگذاری بر وسایل نقلیه برقی (EV) را موقتا کاهش دهند و چشمانتظار آینده بمانند. طبیعتا خریداران نیز این موضوع را متوجه شده و مدلهای برقی را کمتر انتخاب میکنند. نتیجه انتخابات آمریکا در شهریور ۱۴۰۳، قطعا تاثیری مهم بر صنعت خودروهای برقی خواهد داشت. حضور ترامپ در مقام ریاست جمهور، غولهای خودروسازی آمریکا را ممکن است بهسمت محصولاتی هدایت کند که وابستگی کمتری بهتجهیزات ساخت آسیا داشته باشند.